Kỷ niệm ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/02
Nhớ lời dạy của Bác Hồ “Lương y phải như từ mẫu”.
Nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ y tế, ngày 27-02-1955 Bác Hồ kính yêu đã gửi thư cho Hội nghị. Trong bức thư, Bác căn dặn thầy thuốc nước ta: “Lương y phải như từ mẫu”. Ghi nhớ lời dạy của Người, cán bộ ngành y tế ngày đêm tận tụy với công việc để phục vụ chiến sĩ, phục vụ nhân dân góp phần không nhỏ vào công cuộc đấu tranh giải phóng đất nước, giành độc lập tự do dân tôc thành công. Sau khi nước nhà độc lập, thống nhất đất nước, theo nội dung, ý nghĩa lời dạy của Bác cho cán bộ ngành y tế, ngày 06/02/1985, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ban hành Quyết định số 39/HĐBT lấy ngày 27/02 hàng năm làm Ngày Thầy thuốc Việt Nam và cũng kể từ đó, ngày này được xem là ngày tôn vinh các Y, Bác sĩ và những người đang làm việc trong ngành Y tế.
Bức thư Bác viết được đăng ở Báo Nhân dân số ra ngày 27-02-1955, ngắn gọn chỉ có 368 từ, nhưng bức thư đã thể hiện ba nội dung chính đó là: Phải thật thà đoàn kết; Thương yêu người bệnh; Xây dựng nền y học nước nhà. Trong bức thư, trước tiên Bác Hồ đã căn dặn những người thầy thuốc phải biết đoàn kết với nhau “Đoàn kết là sức mạnh của chúng ta. Đoàn kết thì vượt được mọi khó khăn, giành được nhiều thành tích. Đoàn kết giữa cán bộ cũ và cán bộ mới. Đoàn kết giữa tất cả những người trong ngành Y tế, từ các Bộ trưởng, Thứ trưởng, Bác sĩ, Dược sĩ cho đến các anh chị em giúp việc…”.
Bác nói về y đức của người thầy thuốc đó là: “Thương yêu người bệnh - Người bệnh phó thác tính mệnh của họ nơi các cô, các chú. Chính phủ phó thác cho các cô, các chú việc chữa bệnh tật và giữ gìn sức khoẻ cho đồng bào. Đó là nhiệm vụ rất vẻ vang”. Trong lịch sử danh nhân y học Việt Nam, cũng có rất nhiều thầy thuốc, các bậc danh y bao giờ cũng có tâm cao, đức dày, y học tinh thông là tấm gương soi cho các thầy thuốc và cho mọi người. Như danh y Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác đã dạy: “Không có nghề nào nhân đạo bằng nghề cứu người. Không có nghề nào vô nhân đạo bằng nghề y thiếu đạo đức”.
Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, cán bộ y tế nối tiếp truyền thống yêu nước, thương người bệnh, giữ vững đạo đức của người thầy thuốc đã có nhiều tấm gương được nhà nước vinh danh, nhân dân ta ghi nhớ công ơn mãi về sau như: Giáo sư - Bác sỹ Tôn Thất Tùng, Đặng Văn Ngữ, Phạm Ngọc Thạch, Bác sỹ - Liệt sỹ Đặng Thuỳ Trâm… và còn nhiều nữa, biết bao thầy thuốc, lương y, nhân viên y tế trong hàng ngũ những “Anh hùng áo trắng” đã nêu gương sáng cho đời, mà chúng ta không thể kể hết được.
Đội ngũ thầy thuốc nước ta hiện nay vẫn giữ được y đức và có y thuật cao, ngày đêm tận tuỵ vì sức khoẻ của nhân dân. Một số thầy thuốc còn tình nguyện hiến máu cứu chữa người bệnh trong lúc cấp cứu người bệnh, khi tính mạng người bệnh tính bằng giây do mất máu. Có rất nhiều tấm gương của người thấy thuốc trong công tác chữa bệnh, giành giật tính mạng người bệnh với tử thần. Gần đây, trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 đã có biết bao tấm gương thầy thuốc phải xa gia đình người thân để đi lên đường vào khu cách ly, bệnh viện,… và thật đau sót có 4 y, bác sĩ đã mãi mãi ra đi trong trận chiến chống Covid-19 vừa qua.
Nhưng hiện nay, ở đâu đó còn có người than phiền về y đức của những thầy thuốc, về sự tắc trách, thiếu tinh thần trách nhiệm của cơ sở y tế. Cũng có điều đáng buồn nữa là có một số cán bộ trong ngành vì tư lợi cá nhân mà bị thoái hóa, biến chất… có những hành vi trục lợi cá nhân, lợi dụng chức vụ quyền hạn để thu lợi cá nhân làm thiệt hại ngân sách nhà nước, vì lợi ích cá nhân mà thu phí cắt cổ người bệnh. Những cá nhân trên như những con sâu làm sầu nồi canh, là vết đen trên tấm bảng danh dự màu hồng của người thầy thuốc vốn là một ngành nghề thanh cao được nhân dân ta từ lâu đời trân trọng, tôn quý. Cũng từ những thực trạng này mà dẫn đến một số nhỏ cá nhân nhìn nhận chưa thấu đáo đã hành hung bác sĩ, lăng mạ, coi thường cán bộ ngành y tế. Bởi vì, họ chưa từng có mặt trong bệnh viện vài giờ, quan sát thấy các y, bác sỹ phải liên tục tiếp cận và xử lý với những ca bệnh, trong đó có nhiều bệnh nan y, nhiều thứ bệnh nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ của người nhân viên y tế khi tiếp xúc. Hằng ngày, hằng giờ, các cán bộ y tế phải tiếp xúc với những cơ thể bệnh tật, những mẫu bệnh phẩm, máu, mủ với đủ thứ vi trùng, vi rút… Khi vào ca trực là các y, bác sĩ phải thức thâu đêm suốt sáng, đứng bên bàn mổ, thần kinh căng thẳng trong nhiều giờ liền, xong ca mổ bủn rủn cả tay chân và đói lả… Vì sức khoẻ và tính mạng của nhân dân, người thầy thuốc từng giờ, từng phút, từng giây chiến đấu giành giật với tử thần để đem lại sự sống cho con người. Khi những người này tận mắt chứng kiến những cống hiến, hy sinh của người thầy thuốc mới có thể bỏ được những định kiến màu đen về nhân viên y tế.
Nhân dịp kỷ niệm 67 năm, Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/02/1955 - 27/02/2022) chúng ta nhớ đến lời dạy của Bác Hồ trong lá thư, mang đầy tính triết lý sâu xa, tính khoa học xã hội nhân văn sâu sắc và có ý nghĩa chính trị - xã hội rộng lớn, thiết thực đủ để các thầy thuốc Việt Nam phải nghĩ suy, học tập và tu dưỡng, tận tuỵ hơn nữa với sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân trong hiện tại và tương lai, xứng đáng với sự tôn vinh của Đảng, Nhà nước và nhân dân, thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ kính yêu “Lương y phải như từ mẫu”.
Phạm Văn Sơn (sưu tầm)
Đính kèm lời trong lá thư của Bác Hồ.
Gửi Hội nghị Cán bộY tế!
Bác thân ái chúc các cô (nghe nói có nữ bác – sĩ ở Nam về?) các chú vui vẻ mạnh khỏe, hăng hái trao đổi kinh nghiệm, bàn định kế hoạch cho thiết thực, và làm việc cho tiến bộ. Bác góp vài ý kiến sau đây để giúp các cô các chú thảo luận:
– Trước hết là phải thật thà đoàn kết. Đoàn kết là sức mạnh của chúng ta. Đoàn kết thì vượt được mọi khó khăn, giành được nhiều thành tích. Đoàn kết giữa cán bộ cũ và cán bộ mới. Đoàn kết giữa tất cả những người trong ngành y tế từ các bộ trưởng, thứ trưởng, bác sĩ, dược sĩ cho đến các anh chị em giúp việc. Bởi vì công việc và địa vị tuy có khác nhau, nhưng người nào cũng là một bộ phận cần thiết trong ngành y tế, trong việc phục vụ nhân dân.
– Thương yêu người bệnh. Người bệnh phó thác tính mệnh của họ nơi các cô các chú. Chính phủ phó thác cho các cô các chú việc chữa bệnh tật và giữ sức khỏe của đồng bào. Đó là một nhiệm vụ rất vẻ vang. Vì vậy, cán bộ cần phải thương yêu săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn. “Lương y phải như từ mẫu”, câu nói ấy rất đúng.
– Xây dựng một nền y học của ta. Trong những năm nước ta bị nô lệ, thì y học cũng như các ngành khác đều bị kìm hãm. Nay chúng ta đã độc lập tự do, cán bộ cần giúp đồng bào, giúp Chính phủ xây dựng một nền y tế thích hợp với sự nhu cầu của nhân dân ta. Y học càng phải dựa trên nguyên tắc: khoa học, dân tộc và đại chúng. Ông cha ta ngày trước có nhiều kinh nghiệm quý báu về cách chữa bệnh bằng thuốc ta, thuốc bắc. Để mở rộng phạm vi y học, các cô các chú cũng nên chú trọng nghiên cứu và phối hợp thuốc “đông” và thuốc “tây”. Mong các cô các chú cố gắng thi đua, làm tròn nhiệm vụ.
Chào thân ái và thành công.
Tháng 2 – 1955
HỒ CHÍ MINH
